Tác động của QUAD đến cấu trúc an ninh khu vực Ấn Độ Dương

Gần 200 sinh viên, học viên cao học tham dự Hội thảo khoa học quốc gia “Bộ tứ kim cương (QUAD) trong cấu trúc an ninh khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương”, do Khoa Quan hệ Quốc tế Trường ĐH KHXH&NV ĐHQG-HCM tổ chức tại cơ sở Đinh Tiên Hoàng (Q1) vào sáng 17/11.

Theo GS.TS Hoàng Khắc Nam - nguyên Trưởng khoa Quốc tế học Trường ĐH KHXH&NV ĐHQG-Hà Nội, sự ra đời và phát triển của QUAD đã dẫn đến những chuyển dịch trong cấu trúc khu vực. Thứ nhất là sự thay đổi về phân bố sức mạnh trong khu vực, tiếp đến là những cạnh tranh có tính chiến lược trong lĩnh vực chính trị, quân sự và kinh tế đang tăng lên.

“Sự thay đổi cấu trúc này đang từ từ diễn ra và có thể dẫn đến sự thay đổi lớn trong cấu trúc an ninh khu vực, ảnh hưởng nhiều vấn đề đến Việt Nam. Chẳng hạn gần đây, Mỹ và Việt Nam đã xác lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện. Sắp tới, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sang thăm Việt Nam” - GS.TS Hoàng Khắc Nam chia sẻ.

GS.TS Nam cho rằng Hội thảo sẽ góp phần nâng cao nhận thức, đóng góp ý kiến để nước ta có sự chuẩn bị tốt trước những cơ hội và thách thức mà QUAD đặt ra tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Hội thảo được chia thành 2 phiên. Tại phiên thứ nhất, các diễn giả đã trình bày về cơ sở lý luận và các vấn đề chính sách của QUAD: Cơ chế hợp tác tiểu đa phương: trường hợp QUAD tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương (TS Nguyễn Tuấn Khanh, Trường ĐH KHXH&NV); Vai trò của Mỹ đối với quá trình hồi sinh và phát triển của Bộ tứ QUAD (2017 - nay) (TS Nguyễn Thu Hạnh, Viện Sử học Việt Nam); Điều chỉnh về chính sách của QUAD trong bối cảnh địa chính trị mới: Lời tạm biệt cho lý thuyết hòa bình nhờ dân chủ? (TS Nguyễn Thành Trung, ThS Dư Nhật Đăng); Hợp tác an ninh hàng hải trong nhóm QUAD tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương giai đoạn 2017 - 2023 (TS Nguyễn Minh Mẫn, Trường ĐH Sư phạm TP.HCM).

Phiên thứ hai của Hội thảo xoay quanh những tác động của QUAD đến khu vực và Việt Nam. ThS Lục Minh Tuấn (Trường ĐH KHXH&NV) trình bày về Sự ứng phó của chính quyền tổng thống Mỹ J.Biden đối với hướng “phi Mỹ hóa” trong khối QUAD. TS Võ Xuân Vinh (Viện Nghiên cứu Đông Nam Á) chia sẻ về Đông Nam Á với QUAD nhìn từ Tầm nhìn ASEAN về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. TS Lê Tùng Lâm (Trường ĐH Sài Gòn) nói về Hợp tác an ninh hàng hải trong Bộ tứ kim cương: thực trạng và tác động đến Việt Nam. TS Lê Thị Hằng Nga (Viện Nghiên cứu Ấn Độ và Tây Nam Á) báo cáo về Sự tham gia của Ấn Độ trong “Tứ giác kim cương” (QUAD).

Hội thảo nằm trong khuôn khổ Chương trình Kỷ niệm 20 năm thành lập Khoa Quan hệ Quốc tế Trường ĐH KHXH&NV.
“Bộ tứ kim cương” (QUAD) ra đời năm 2007, gồm 4 quốc gia thành viên là Mỹ, Úc, Nhật Bản và Ấn Độ với mục tiêu thúc đẩy một “Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và rộng mở”.