Pháp luật Việt Nam về thế chấp tàu biển - NCS. Nguyễn Trí Cường

Tên luận án: Pháp luật Việt Nam về thế chấp tàu biển
Chuyên ngành: Luật Dân sự và Tố tụng dân sự      
Mã số: 9380103
Họ tên NCS: Nguyễn Trí Cường             
Mã số NCS: N22709019    
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Lê Vũ Nam, TS. Trịnh Thục Hiền    
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia TP.HCM
1. Tóm tắt luận án
Luận án “Pháp luật Việt Nam về thế chấp tàu biển” là công trình nghiên cứu chuyên sâu và toàn diện về cơ sở lý luận và khung pháp lý điều chỉnh giao dịch thế chấp tàu biển tại Việt Nam, so sánh với các quy định liên quan trong pháp luật của Vương quốc Anh và Trung Quốc. Luận án tập trung vào các quy định pháp luật chuyên ngành hàng hải và pháp luật dân sự Việt Nam về nguyên tắc, điều kiện, hình thức xác lập giao dịch thế chấp tàu biển; các giới hạn quyền của các chủ thể trong việc xử lý tài sản bảo đảm là tàu biển được thế chấp. Luận án sử dụng các phương pháp nghiên cứu chính trong nghiên cứu pháp lý là phương pháp phân tích tổng hợp, phương pháp so sánh luật học, phương pháp nghiên cứu tình huống, phương pháp bình luận án và kết hợp với các lý thuyết nghiên cứu chính như lý thuyết trái quyền, lý thuyết vật quyền, bao gồm vật quyền bảo đảm, để làm rõ những luận điểm đưa ra và đánh giá các quy định của pháp luật Việt Nam liên quan đến nội dung nghiên cứu. Trên cơ sở đó, luận án đề xuất các giải pháp hoàn thiện pháp luật Việt Nam về thế chấp tàu biển, hướng tới bảo vệ đầy đủ các quyền và lợi ích hợp pháp của từng chủ thể tham gia giao dịch thế chấp tàu biển.
2. Những kết quả mới của luận án
Luận án có những điểm mới như sau:
Thứ nhất, luận án phân tích chuyên sâu dưới góc độ lý luận và pháp lý về giao dịch thế chấp trên đối tượng tài sản là tàu biển – một động sản mang cờ quốc tịch của một quốc gia, theo góc nhìn chủ đạo của lý thuyết trái quyền và lý thuyết vật quyền tài sản. Luận án làm rõ các yếu tố pháp lý quan trọng trong giao dịch thế chấp tàu biển, bao gồm xác định loại tàu biển có thể được sử dụng làm tài sản thế chấp, xây dựng các khái niệm pháp lý và nguyên tắc liên quan đến thế chấp tàu biển, xác định các quyền và nghĩa vụ của các chủ thể tham gia giao dịch theo sự kết hợp giữa pháp luật chuyên ngành hàng hải và pháp luật chung về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự.
Thứ hai, luận án nghiên cứu so sánh giữa quy định pháp luật Việt Nam với quy định pháp luật Vương quốc Anh và Trung Quốc, hai hệ thống pháp luật thuộc hai trường phái pháp luật khác nhau. Từ đó, luận án phân tích chuyên sâu vào những điểm khác biệt trong cách thức pháp luật Việt Nam điều chỉnh giao dịch thế chấp tàu biển so với hai hệ thống pháp luật này; đồng thời chỉ ra những điểm bất cập hoặc thiếu đồng bộ của pháp luật Việt Nam cần được giải quyết để nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về thế chấp tàu biển.
Thứ ba, luận án xây dựng giải pháp hoàn thiện pháp luật Việt Nam về giao dịch thế chấp tàu biển. Trên cơ sở phân tích, so sánh và đánh giá các quy định pháp luật hiện hành cũng như thực tiễn áp dụng, luận án đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện khung pháp lý chuyên ngành về thế chấp tàu biển và xử lý tài sản bảo đảm trong thế chấp tàu biển ở Việt Nam theo hướng tiệm cận hơn với pháp luật quốc tế.
3. Các ứng dụng/ khả năng ứng dụng trong thực tiễn hay những vấn đề còn bỏ ngỏ cần tiếp tục nghiên cứu
Luận án đóng góp vào việc giải quyết các vấn đề liên quan đến sử dụng tàu biển làm tài sản bảo đảm thực hiện nghĩa vụ trong các giao dịch dân sự, thương mại và giải quyết tranh chấp liên quan. Kết quả nghiên của của luận án cung cấp đầy đủ các cơ sở lý luận và quy định pháp luật về giao dịch thế chấp tàu biển, tạo điều kiện tiếp cận pháp lý thuận lợi cho các chủ thể tham gia giao dịch.
Luận án đưa ra các kiến nghị sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật Việt Nam hiện hành về thế chấp tàu biển, đáp ứng được nhu cầu thực tiễn và tiếp cận gần hơn với các cơ chế pháp lý hiện đại về giao dịch bảo đảm trên tàu biển của một số nước trên thế giới. Kết quả nghiên cứu của luận án có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo trong quá trình hoàn thiện các quy định của pháp luật hàng hải về thế chấp tàu biển; trong nghiên cứu, giảng dạy và học tập các học phần liên quan đến giao dịch bảo đảm, pháp luật hàng hải.
Luận án đề xuất, kiến nghị xây dựng các cơ chế pháp lý cho các phương thức xử lý tàu biển thế chấp qua con đường tư pháp và bán tư pháp nhưng còn bỏ ngõ các nội dung cụ thể của các điều luật tạo nên các cơ chế pháp lý này cho các nghiên cứu tiếp theo.