Ngày 25/10, Quốc hội khóa XV đã họp trực tuyến, thảo luận về 2 dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng hình sự và Luật Thống kê.
Tham gia phiên họp, đóng góp cho Dự án luật sửa đổi bổ sung một số điều về Luật Thống kê, PGS.TS Vũ Hải Quân - Giám đốc ĐHQG-HCM, Đại biểu Quốc hội cho rằng, trong bối cảnh thay đổi nhanh chóng do tác động của KHCN, hơn lúc nào hết, dữ liệu thống kê ngày càng có ý nghĩa và vai trò đặc biệt quan trọng trong việc xây dựng và hoạch định chính sách chiến lược, dự báo và hỗ trợ ra quyết định. Dịch bệnh COVID vừa qua là một minh chứng.
Đại biểu Vũ Hải Quân (Đoàn TP.HCM).
Đại biểu nêu rõ, Nghị quyết đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đã xác định các mục tiêu cụ thể cho các giai đoạn phát triển của đất nước. Trong đó, phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao; đẩy mạnh nghiên cứu, chuyển giao, ứng dụng và phát triển mạnh khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo; đẩy mạnh phát triển kinh tế, xã hội số là một đột phá quan trọng.
Bên cạnh đó, Nghị quyết số 16/2021/QH15 về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025, cũng đặt chỉ tiêu kinh tế số đạt khoảng 20% GDP.
Vì vậy, theo đại biểu Vũ Hải Quân, việc xây dựng các chỉ tiêu liên quan đến nguồn nhân lực, đến lĩnh vực công nghệ thông tin và truyền thông cần phải bám sát các Nghị quyết này.
Đại biểu đoàn TP.HCM bày tỏ sự đồng tình với ý kiến cho rằng việc xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thống kê lần này nhằm mục tiêu cung cấp thông tin thống kê chính xác, khách quan, kịp thời, phản ánh đúng, đầy đủ tình hình kinh tế - xã hội của đất nước giai đoạn 2021-2030; giúp phân tích, hoạch định và điều hành chính sách vĩ mô.
Để thực hiện được các mục tiêu này, đại biểu đoàn TP.HCM đề nghị công khai hóa, cụ thể hóa các quy trình, điều kiện thu thập dữ liệu thống kê, phương pháp làm thống kê để đảm bảo tính chính xác, đầy đủ và tính mở của các dữ liệu này.
Đồng thời, cần đặc biệt quan tâm đến việc phân cấp, phân quyền, đẩy mạnh hợp tác công tư để thực hiện công tác thống kê, như: Tận dụng tối đa hạ tầng công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn để thực hiện khảo sát, lưu trữ và phân tích dữ liệu thống kê; Tận dụng đội ngũ chuyên gia phân tích dữ liệu để có thể khai thác, cung cấp thông tin dự báo, phân tích so sánh, hỗ trợ ra quyết định.
Đóng góp cho chỉ tiêu thống kê quốc gia, đại biểu Vũ Hải Quân cho rằng nên cụ thể hóa chỉ tiêu kinh tế số đạt khoảng 20% GDP theo NQ của Quốc hội. Ông đặt vấn đề: “Hiện nay, chúng ta mới chỉ quan tâm đến các chỉ tiêu như doanh thu dịch vụ CNTT, doanh thu dịch vụ nền tảng số và kinh doanh trực tuyến, doanh thu dịch vụ bưu chính, viễn thông… Kinh tế số có phải chỉ bao gồm những dịch vụ như vậy hay không? Chúng ta sẽ thực hiện việc thống kê các chỉ tiêu này như thế nào? Thực tế ngay việc xác định được chính xác doanh thu của Google, Facebook ở Việt Nam hiện nay cũng còn là một câu hỏi”.
Theo Giám đốc ĐHQG-HCM, nên cụ thể hóa “chi cho chuyển đổi số” theo hướng xác định rõ tỷ lệ hợp tác công - tư trong việc đầu tư xây dựng và cung cấp các dịch vụ công trực tuyến.
Là chuyên gia về công nghệ thông tin, ông Quân cho rằng phần mềm giống như một cơ thể sống, luôn đòi hỏi phải có chi phí vận hành, cập nhật, vá lỗi… Nếu không có nguồn thu để thực hiện công việc vận hành, bảo trì và phát triển thì sau một thời gian sử dụng, phần mềm sẽ tự chết. Tư nhân sẽ luôn biết tạo nguồn thu và họ cũng có sẵn nền tảng với rất nhiều người dùng nên chi phí ban đầu ít.
Về chỉ tiêu “tỷ lệ người dân có sử dụng dịch vụ công trực tuyến”, ông Quân cho rằng nên bổ sung thêm mức độ hài lòng của người dân khi sử dụng dịch vụ trực tuyến. Bởi theo ông, sự hài lòng của người dân mới phản ánh đúng tinh thần của cải cách hành chính của chuyển đổi số. Phá bỏ thế độc quyền, đẩy mạnh hợp tác công tư chính là chìa khóa để thực hiện thành công chuyển đổi số.
Về nguồn nhân lực nói chung và nhân lực cho chuyển đổi nói riêng, ông Quân cho rằng hiện mới chỉ có chỉ tiêu “tỷ lệ lao động qua đào tạo”. Trong khi đó, Nghị quyết đại hội XIII xác định đột phá về phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao. “Do đó, cần làm rõ tỷ lệ lao động là chuyên gia có trình độ cao, tỷ lệ lao động có bằng đại học; đặc biệt là tỷ lệ chi đầu tư của nhà nước cho các nhóm lao động này cũng như tỷ lệ đóng góp vào GDP chung của nhóm lao động này. Trong toàn bộ hệ thống chỉ tiêu hiện nay, chưa thấy chỉ tiêu chi của nhà nước chi cho đào tạo nhân lực, nhất là nhân lực có trình độ cao” - Đại biểu Vũ Hải Quân nhấn mạnh.
KHÁNH LÂM
Hãy là người bình luận đầu tiên