Không chỉ đo được nhiều chất gây ô nhiễm không khí, đưa ra các cảnh báo tức thời để người dân tăng cường bảo vệ sức khỏe, Healthy Air còn cung cấp những khuyến cáo thích hợp cho người mắc các chứng viêm mũi dị ứng, hen suyễn, viêm xoang… khi phải ra đường.
Healthy Air - Hệ thống theo dõi và cảnh báo ô nhiễm không khí - là sản phẩm nghiên cứu của Viện Môi trường và Tài nguyên ĐHQG-HCM (IER), nhằm góp phần cải thiện tình trạng ô nhiễm không khí tại các đô thị lớn của Việt Nam.
Gửi tin nhắn cảnh báo trực tiếp cho người dùng
Theo PGS.TS Hồ Quốc Bằng - Giám đốc dự án Healthy Air, ứng dụng này có những ưu điểm vượt trội so với các ứng dụng khác như đo được nhiều chất gây ô nhiễm không khí O3, NO2, SO2, PM2.5, CO, TSP… theo Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về chất lượng không khí xung quanh. Đồng thời hiển thị chất lượng không khí bằng chỉ số AQI theo Hướng dẫn kỹ thuật tính toán và công bố chỉ số chất lượng không khí Việt Nam.
Đặc biệt, Healthy Air còn kịp thời đưa ra các cảnh báo về chất lượng không khí cho người dùng, nhất là nhóm người mắc các bệnh như viêm mũi dị ứng, hen suyễn, viêm xoang… Ứng dụng sẽ gửi tin nhắn trực tiếp đến người dùng khi ô nhiễm không khí tăng cao, và đưa ra các khuyến nghị thích hợp tùy theo mức độ ô nhiễm như đeo khẩu trang, không ra đường hay tập thể dục ngoài trời, cần xịt thêm thuốc hen suyễn (đối với người mắc bệnh) trong những đợt ô nhiễm cấp để tránh nhập viện.
Để có được những chỉ số đo lường về chất lượng không khí, Healthy Air đã sử dụng kết quả từ hệ thống truyền - xử lý dữ liệu, cảnh báo thông minh và thiết bị quan trắc chất lượng không khí IoT.
PGS.TS Hồ Quốc Bằng cho biết: “Trong đó, thiết bị quan trắc chất lượng không khí được chúng tôi nhập máy chuẩn từ Hàn Quốc dựa trên nền tảng IoT đã được cơ quan chức năng của quốc gia này kiểm định. Tuy nhiên các thiết bị này chỉ đo và lưu trữ số liệu trên thẻ nhớ hoặc tải dữ liệu ra máy tính để xử lý thủ công.
Nếu Internet không ổn định sẽ không truyền đủ dữ liệu liên tục về máy chủ của chúng tôi. Điều này khiến cho hệ thống không thể dự báo chất lượng không khí bằng AI được. Do đó, chúng tôi đã phát triển thêm phầm mềm truy xuất dữ liệu theo tần xuất 5 phút cùng công nghệ truyền số liệu 3G/4G tích hợp vào thiết bị đo chất lượng không khí thông qua sóng di động để tránh mất dữ liệu khi Internet bị sự cố. Đây là điểm đặc biệt của ứng dụng Healthy Air”.
Hiện nay, các thiết bị quan trắc chất lượng không khí IoT của IER được lắp đặt tại 6 trạm quan trắc trên địa bàn TP.HCM. Nhờ phần mềm truy xuất dữ liệu và công nghệ truyền số được tích hợp, mạng lưới quan trắc sẽ tự động cung cấp dữ liệu liên tục cho hệ thống trung tâm đặt tại Viện. Từ đó hệ thống có tích hợp AI này sẽ tính toán, xử lý số liệu tự động để cảnh báo hiện trạng ô nhiễm không khí cũng như bảo vệ sức khỏe và dự báo chất lượng không khí 24 giờ tới tại TP.HCM.
Có sẵn trên kho ứng dụng miễn phí của smart phone
Sau khi thu thập và phân tích dữ liệu ô nhiễm không khí để cảnh báo cho người dùng, ứng dụng này được Trung tâm quan trắc và phân tích môi trường (Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM) tham khảo để quản lý. Nhờ vậy, các nhà chuyên môn sẽ kịp thời nhận được dữ liệu để tham khảo và điều chỉnh chính sách bảo vệ môi trường không khí của TP.HCM. Đồng thời, dữ liệu từ các trạm quan trắc Healthy Air được chia sẻ cho Trung tâm quan trắc Môi trường miền Bắc/Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) nhằm phục vụ công tác quản lý môi trường không khí quốc gia và của TP.HCM.
Healthy Air là kết quả hợp tác giữa ĐHQG-HCM (thông qua IER) và Trung tâm Ứng dụng Trí tuệ Nhân tạo Ireland, ĐH Dublin, Ireland. Sau gần 2 năm nghiên cứu, ứng dụng này được IER giới thiệu lần đầu tại lễ kỷ niệm 25 năm thành lập của mình vào giữa tháng 10/2021. Để đạt kết quả như hiện tại, các nhà nghiên cứu đã nỗ lực vượt qua nhiều trở ngại, nhất là việc xây dựng các trạm đo chất lượng không khí tự động.
PGS.TS Hồ Quốc Bằng nói: “Công đoạn lựa chọn vị trí để các trạm đo chất lượng không khí đúng khoa học và đảm bảo sự phối hợp giữa các trạm chiếm rất nhiều thời gian. Trong khi đó, kinh phí tài trợ cho dự án Healthy Air có giới hạn và sẽ kết thúc vào tháng 6 năm nay. Vì vậy, chúng tôi chỉ xây dựng được 6 trạm đại diện nội thành TP.HCM, trong khi yêu cầu phải ít nhất 15 trạm và có thể nhiều hơn. Ngoài ra, vấn đề kinh phí duy tu bảo trì, bảo dưỡng và hiệu chỉnh hệ thống Healthy Air vẫn đang là thách thức lớn với chúng tôi”.
Gác lại những trở ngại nêu trên, ứng dụng Healthy Air đã được phát hành và có sẵn trên kho ứng dụng miễn phí của điện thoại hệ điều hành Android và IOS. Đồng thời, ứng dụng này cũng xuất hiện trên website của một tờ báo lớn nhằm đưa ra những cảnh báo trực tuyến cho người dân.
Hiện tại, điểm đánh giá của ứng dụng Healthy Air trên các kho ứng dụng miễn phí đang duy trì ở mức 5 sao.
Không dừng lại ở đó, những nhà điều hành dự án Healthy Air kỳ vọng có thêm nguồn tài trợ để xây dựng nhiều trạm quan trắc chất lượng không khí, cung cấp bức tranh toàn cảnh về ô nhiễm không khí tại TP.HCM. Từ đó, áp dụng cho các tỉnh thành trên cả nước, nhất là các khu kinh tế trọng điểm để bảo vệ sức khỏe người dân.
“Mục tiêu tiếp theo của chúng tôi là hoàn thiện các nền tảng thông minh để tích hợp hệ thống Healthy Air như: cảnh báo ngập lụt, các tuyến đường bị ô nhiễm và chỉ dẫn người dân chọn tuyến đường ít ô nhiễm để lưu thông; hoàn thiện hệ thống cảnh báo sức khỏe và điều trị/đưa ra các bước xử lý tự động cho người bị bệnh hô hấp khi mức độ ô nhiễm không khí tăng cao thông qua smartphone. Qua đó khuyến khích/kêu gọi các chủ sở hữu các khu dân cư cao cấp và cá nhân tự lắp máy đo tại khu vực tư nhân của họ và kết nối tự động vào hệ thống Healthy Air để bảo vệ sức khỏe khu vực và tăng số lượng trạm cho TP.HCM” - Giám đốc dự án Healthy Air thông tin.
Trong thời gian tới, các nhà nghiên cứu của Healthy Air sẽ liên lạc với các cơ quan Nhà nước về bảo vệ môi trường để phối hợp đưa ra các khung chính sách, kế hoạch hành động, giải pháp tức thời khi thành phố bị ô nhiễm nặng.
PHƯƠNG ANH - THU THẢO
Hãy là người bình luận đầu tiên