Chỉ tố diễn ngôn tiếng Anh và tương đương dịch tiếng Việt (Dựa trên cứ liệu một số tác phẩm văn chương) - NCS. Phạm Ngọc Diễm

Đề tài: Chỉ tố diễn ngôn tiếng Anh và tương đương dịch tiếng Việt (Dựa trên cứ liệu một số tác phẩm văn chương)
Chuyên ngành: Ngôn ngữ học so sánh đối chiếu
Mã số: 9220241
Họ và tên nghiên cứu sinh: Phạm Ngọc Diễm
Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. Nguyễn Văn Hiệp (Viện Ngôn ngữ học), TS. Huỳnh Bá Lân (Trường Đại học KHXH&NV TP HCM - ĐHQG TP HCM)
Tên cơ sở đào tạo: Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh
+ Tóm tắt nội dung luận án
Luận án vận dụng một số lí thuyết cơ bản của chỉ tố diễn ngôn (CTDN) để nghiên cứu những sự tương đồng và khác biệt trong các chỉ tố diễn ngôn tiếng Anh và các tương đương dịch tiếng Việt dựa trên cứ liệu tác phẩm văn học dưới góc nhìn của lý thuyết giao tiếp, của ngữ nghĩa, ngữ dụng học và đặc biệt là nguyên lý cộng tác hội thoại trong mối quan hệ giữa ngôn ngữ và văn hóa trong quá trình giao tiếp. Luận án cũng hướng đến tìm ra các chỉ tố diễn ngôn tiếng Anh và các tương đương dịch tiếng Việt được sử dụng trong tác phẩm văn học, theo đó luận án phân tích với chức năng liên kết của các chỉ tố diễn ngôn luôn có hàm chứa chức năng bổ sung các thông tin khác nhau
+ Những kết quả của luận án
Hệ thống hóa những vấn đề lí thuyết của chỉ tố diễn ngôn trong tiếng Anh và tiếng Việt  trên cơ sở nhiều quan điểm, cách tiếp cận khác nhau. Từ đó chỉ ra được những điểm kế thừa và phát triển của đề tài luận án so với đề tài cùng hướng nghiên cứu.
Xây dựng được khung lý thuyết phù hợp cho việc triển khai đề tài. Từ góc nhìn của phân tích các chỉ tố diễn ngôn theo hướng ngữ dụng học, kết hợp với việc xem xét các lý thuyết về ngôn ngữ học xã hội, mối quan hệ giữa ngôn ngữ và văn hóa nhằm khẳng định thêm tính hữu dụng của các lý thuyết phân tích diễn ngôn, lý thuyết dịch.
Góp phần cho thấy xu hướng nghiên cứu ngôn ngữ đã không chỉ dừng lại ở nghiên cứu đơn vị trên bình diện cấu trúc đơn thuần mà đã mở rộng thêm nhiều bình diện ngữ nghĩa và chức năng gắn với vai trò giao tiếp.
+ Các ứng dụng/ khả năng ứng dụng trong thực tiễn hoặc những vấn đề còn bỏ ngỏ cần tiếp tục nghiên cứu
Ý nghĩa khoa học
Những kết quả tìm được trong luận án góp phần khẳng định ưu thế của chỉ tố diễn ngôn, nội dung lý thuyết và phương pháp phân tích diễn ngôn được áp dụng vào việc phân tích các đặc điểm chức năng của các chỉ tố diễn ngôn trên ngữ liệu tiếng Anh và tiếng Việt, từ đó tìm ra những phổ quát và đặc thù chung của chỉ tố diễn ngôn. Cách tiếp cận này mang nhiều điểm mới, hy vọng góp phần mở rộng hướng nghiên cứu về chỉ tố diễn ngôn. Luận án cũng sẽ góp phần thúc đẩy việc nghiên cứu theo ngôn ngữ học ứng dụng chỉ tố diễn ngôn trong giao tiếp ở Việt Nam, nhằm chứng minh được rằng chỉ tố diễn ngôn không chỉ đóng vai trò liên kết mà còn là phương tiện giúp hình thành những ý nghĩa ngữ dụng, liên quan đến những vấn đề thuộc tư duy, là một công cụ quan trọng giúp nhà ngôn ngữ học nhìn vào tâm lý của con người và cách con người tương tác trong quá trình giao tiếp. Bên cạnh đó, kết quả nghiên cứu của luận án sẽ góp phần làm sáng tỏ những đặc trưng của chỉ tố diễn ngôn và các tương đương dịch thuật của chúng trong diễn ngôn văn học. Khẳng định them tính hữu dụng của lí thuyết phân tích diễn ngôn, lí thuyết dịch, góp phần cho thấy xu hướng nghiên cứu ngôn ngữ đã không chỉ dừng lại ở nghiên cứu đơn vị trên bình diện cấu trúc đơn thuần mà còn nghiên cứu trên bình diện ngữ nghĩa và chức năng gắn với vai trò giao tiếp.
Về ý nghĩa thực tiễn
Kết quả thu được từ luận án sẽ mở ra triển vọng giảng dạy chỉ tố diễn ngôn theo cách tiếp cận mới, đóng góp cho các nhà giảng dạy ngoại ngữ, biên - phiên dịch đặc biệt là trong lĩnh vực tiếng Anh giao tiếp nói chung và tiếng Anh trong chuyên ngành nói riêng, giảng dạy cho sinh viên kỹ năng giao tiếp hoặc chuyển dịch chỉ tố diễn ngôn từ tiếng Anh sang tiếng Việt và ngược lại. Ngoài ra, kết quả thu được từ luận án cũng góp phần giúp giảng viên biên soạn bài giảng, giáo trình trong quá trình giảng dạy một cách hiệu quả hơn.