Vốn xã hội trong chiến lược sinh kế của các hộ gia đình nông thôn Việt Nam - NCS. Huỳnh Ngọc Chương

Tên đề tài LATS: Vốn xã hội trong chiến lược sinh kế của các hộ gia đình nông thôn Việt Nam
Chuyên ngành: Kinh tế học                         
Mã số: 62.31.01.01
Họ tên NCS: Huỳnh Ngọc Chương            
Mã số NCS: N17702004
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Nguyễn Chí Hải
Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia TP.HCM
1. Tóm tắt luận án
Trong chủ đề về sinh kế hộ gia đình, chiến lược sinh kế là cầu nối quan trọng để đạt được mục tiêu sinh kế. Các khung phân tích sinh kế bền vững và các nền tảng lý thuyết đều định hình vốn xã hội như là một yếu tố quan trọng không chỉ tác động trực tiếp mà còn gián tiếp ảnh hưởng đến chiến lược sinh kế thông qua các nguồn vốn sinh kế khác. Tuy vậy, vai trò của vốn xã hội vẫn còn nhiều điểm chưa được làm rõ, đặc biệt là các kênh tác động của vốn xã hội đến việc lựa chọn và dịch chuyển sinh kế của nông hộ.
Luận án tập trung khám phá mối quan hệ giữa vốn xã hội và chiến lược sinh kế trong góc nhìn tổng hợp và toàn diện. Chiến lược sinh kế được tiếp cận dưới quan điểm chiến lược yếu (weak strategy) và được quan sát trên khía cạnh hoạt động sinh kế và kết quả đầu ra của sinh kế. Trong khi đó, vốn xã hội trong tiếp cận tổng hợp được đo lường qua 3 hình thái (cụm-cầu nối-kết nối thứ bậc) và 2 biểu hiện chính (tham gia hoạt động xã hội-chi phí xã hội).
Thông qua các mô hình định lượng dựa trên mô hình mạng lưới Bayes và thảo luận với các chuyên gia, luận án xác nhận mối quan hệ trực tiếp và gián tiếp của vốn xã hội đến chiến lược sinh kế của nông hộ Việt Nam. Các hình thái vốn xã hội khác nhau với các kênh truyền dẫn khác nhau đã ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp đến các chiến lược sinh kế cũng như tính động trong chiến lược sinh kế của nông hộ Việt Nam.
Trên cơ sở các luận cứ khoa học và thực tiễn, luận án đã đưa ra một số hàm ý về mặt chính sách nhằm nâng cao vai trò của vốn xã hội trong chiến lược sinh kế của nông hộ ở Việt Nam. Các chính sách tập trung vào cải thiện và thúc đẩy vai trò của vốn xã hội trong các chiến lược sinh kế.
2. Những kết quả mới của luận án
Trên khía cạnh lý thuyết, luận án đã đóng góp các bằng chứng về các vai trò của vốn xã hội trong chiến lược sinh kế của hộ qua đó làm rõ vai trò các khía cạnh vốn xã hội trong chiến lược sinh kế của nông hộ.
Khía cạnh thực nghiệm, luận án đã xác định và mô tả các chiến lược sinh kế phổ biến và sự thay đổi trong chiến lược sinh kế của hộ nông thôn tại Việt Nam. Đồng thời, luận án đã đo lường vốn xã hội và những biến động trong vốn xã hội cấp độ hộ nông thôn Việt Nam. Thông qua mô hình Bayes, luận án xác nhận mối quan hệ trực tiếp và gián tiếp của vốn xã hội đến chiến lược sinh kế của nông hộ Việt Nam. Các hình thái vốn xã hội khác nhau với các kênh truyền dẫn khác nhau đã ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp đến các chiến lược sinh kế cũng như tính động trong chiến lược sinh kế của nông hộ Việt Nam.
Việc làm rõ mối quan hệ này không chỉ đóng góp vào các giá trị học thuật về tìm hiểu rõ vai trò của vốn xã hội trong sinh kế của hộ mà còn làm rõ các cơ sở khoa học khi đưa ra các chính sách về nông nghiệp- nông dân và nông thôn. Từ đó, luận án kỳ vọng đóng góp các gợi ý và hàm ý chính sách phù hợp đối với các chính sách nông nghiệp- nông dân- nông thôn tại Việt Nam.
3. Các ứng dụng/ khả năng ứng dụng trong thực tiễn hay những vấn đề còn bỏ ngỏ cần tiếp tục nghiên cứu
Chủ đề này có thể phát triển hơn nữa dựa trên việc bổ sung thêm các nhân tố/bối cảnh mới ảnh hưởng đến chiến lược sinh kế hoặc các ảnh hưởng tương tác của các khía cạnh của vốn sinh kế, đặc biệt là vai trò của vốn con người của hộ trong tương tác giữa các nhân tố khác.