Báo cáo thường niên năm 2016

Lần đầu tiên hai ĐHQG của Việt Nam đứng vào top 150 đại học tốt nhất châu Á năm 2016

Giáo dục đại học Việt Nam đang từng bước khẳng định vị trí, vai trò của mình trong hệ thống giáo dục đại học khu vực và quốc tế. Lần đầu tiên, các đại học Việt Nam (ĐHQG Hà Nội và ĐHQG-HCM) đứng vào top 150 đại học tốt nhất châu Á năm 2016, trong đó ĐHQG-HCM đứng thứ 147 trong bảng xếp hạng.

Kết quả này là minh chứng cho sự cố gắng, bứt phá của cả một hệ thống, hứa hẹn một tương lai với nhiều triển vọng. Đây cũng là động lực, bệ phóng để ĐHQG-HCM tiếp tục hướng đến xây dựng một hệ thống đại học trong tốp đầu châu Á.

Nhìn lại năm 2016
Năm 2016 sắp khép lại. Một năm với rất nhiều sự cố gắng của tập thể cán bộ quản lý, giảng viên, nhân viên và sinh viên trong việc thực hiện nhiệm vụ chung toàn ĐHQG-HCM.

Với Kế hoạch chiến lược ĐHQG-HCM giai đoạn (2016-2020), sự tương tác và hoạt động toàn hệ thống tiếp tục được duy trì theo một quy trình đã được xác lập, từ quản lý chiến lược chung đến chiến lược từng đơn vị, từ chiến lược giai đoạn đến kế hoạch năm nhằm tạo điều kiện để đơn vị phát huy tốt nhất thế mạnh của mình trên một nền tảng giá trị chung.

Chất lượng giáo dục là vấn đề cốt lõi của một đại học, là tổng hòa các mối tương tác của từng đơn vị trong toàn ĐHQG-HCM. Đây cũng là kết quả của sự phấn đấu toàn hệ thống từ giảng dạy đến nghiên cứu khoa học, từ phương thức quản trị đến quản lý, từ phục vụ đến môi trường sống. Chất lượng sẽ tạo ra giá trị khi chúng ta nhận thức và thực hiện nó một cách tự nguyện.

Năm 2016 với chủ đề “Chương trình đào tạo: Hiện đại - Liên thông - Hội nhập”, ĐHQG-HCM đã triển khai một chuỗi các hoạt động nhằm hoàn thiện hệ thống đào tạo trong ĐHQG-HCM, từ việc chủ động xây dựng các quy chế, quy định về đào tạo theo mô hình của các trường đại học tiên tiến, triển khai phương pháp dạy hiện đại CDIO, xây dựng đề án và đánh giá giảng dạy môn tiếng Anh đến việc đầu tư các phòng thí nghiệm… Trong đó, quan trọng nhất là ĐHQG-HCM đã tổ chức đào tạo theo những chuẩn mực tiên tiến phù hợp với điều kiện Việt Nam, đẩy mạnh liên thông đào tạo để phát huy sức mạnh của hệ thống với các chương trình tiêu biểu: chương trình liên kết với các đối tác mạnh trong hệ thống giáo dục đại học thế giới (UCB - nghiên cứu vật liệu nano, UCLA - nghiên cứu quản trị giáo dục, nghiên cứu về ung thư...); các chương trình tiến tiến, chương trình đào tạo kỹ sư, cử nhân tài năng, chương trình đào tạo kỹ sư chất lượng cao (PFIEV), chương trình đào tạo chất lượng cao học phí tương ứng.

Thành quả của quá trình không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng đào tạo chính là việc ĐHQG-HCM tiếp tục giữ vững vị trí đứng đầu cả nước về số lượng các chương trình đánh giá và kiểm định quốc tế (2 chương trình đạt chuẩn kiểm định ABET, 7 chương trình chất lượng cao Việt Pháp (PFIEV) được công nhận đạt tiêu chuẩn Ủy ban Bằng Kỹ sư Pháp và 30 chương trình đạt chuẩn AUN-QA).

Kế hoạch chiến lược ĐHQG-HCM không chỉ yêu cầu nâng cao chất lượng đào tạo mà còn đặt ra vấn đề nghiên cứu khoa học đỉnh cao và phục vụ xã hội, do đó ĐHQG-HCM luôn ưu tiên đầu tư theo hướng chuẩn hóa về chất lượng, hình thành các đơn vị nghiên cứu mạnh trên cơ sở hợp tác với nước ngoài như INOMAR, JVN, WACC và bước đầu hình thành một số nhóm nghiên cứu trọng điểm có hợp tác quốc tế với UCB, UCLA (Mỹ), NICHE (Hà Lan), JAIST (Nhật Bản), Hải quân Hoa Kỳ (ORNG).

Bên cạnh đó, với mạng lưới đối tác chiến lược rộng khắp thế giới từ châu Á (Nhật Bản, Hàn Quốc...), châu Âu (Pháp), đến Bắc Mỹ (Hoa Kỳ), ĐHQG-HCM đã có cơ hội, điều kiện để chuẩn hóa các hoạt động, nâng cao chất lượng quản trị đại học cũng như từng bước hội nhập khu vực và quốc tế.

Chức năng của một đại học không chỉ là hành trình chuyển giao và sáng tạo tri thức mà còn là con đường đưa những đóng góp trí tuệ của thầy cô từ giảng đường, phòng thí nghiệm đến với cuộc sống, xã hội. Với nhận thứ đó, ĐHQG-HCM luôn xem quan hệ hợp tác với địa phương, phục vụ cộng đồng là nét văn hóa truyền thống, là thế mạnh và cũng là niềm tự hào của các thế hệ thầy cô. ĐHQG-HCM xác định 4 mũi quan hệ hợp tác địa phương trọng tâm: Duyên hải miền Trung (trọng điểm là tỉnh Quảng Ngãi, Bình Định), khu vực Tây nguyên (trọng điểm là tỉnh Lâm Đồng, tỉnh Đắk Nông), khu vực Đông Nam bộ (trọng điểm là TP.HCM, tỉnh Bình Dương); Đồng bằng sông Cửu Long (trọng điểm tỉnh Bến Tre).

Từ mong muốn hỗ trợ, giải quyết nhu cầu nguồn nhân lực chất lượng cao tại tỉnh Bến Tre nói riêng và khu vực Đồng bằng sông Cửu Long nói chung, ĐHQG-HCM và tỉnh Bến Tre đã thành lập Trung tâm Đào tạo ĐHQG-HCM tại tỉnh Bến Tre (6/2016). Trên cơ sở Trung tâm này, Hội đồng ĐHQG-HCM khóa IV (họp ngày 25/11/2016), đã đồng ý chủ trương thành lập Phân hiệu ĐHQG-HCM tại tỉnh Bến Tre.

ĐHQG-HCM 2016 có những thay đổi về cơ cấu nhân sự trong ban lãnh đạo, khi Giám đốc ĐHQG-HCM được tín nhiệm ở vị trí mới với trọng trách mới. Trong bối cảnh có nhiều thay đổi, ĐHQG-HCM vẫn tiếp nối cơ chế quản lý, điều hành theo phương thức hiện đại nhằm đem lại hiệu quả hoạt động cao nhất. Tất cả nhằm mục đích phát triển hệ thống giáo dục đại học, thúc đẩy sự tiến bộ xã hội.

Những kết quả của ĐHQG-HCM đã được Đảng, Nhà nước, bộ ngành, tỉnh, thành phố ghi nhận bằng những phần thưởng cao quý dành cho những đơn vị, cá nhân có thành tích xuất sắc trong hoạt động giáo dục. (Về tập thể: 1 Huân chương Lao động hạng Nhì, 1 Huân chương Lao động hạng Ba; Về cá nhân: 2 Huân chương Lao động hạng Nhất; 5 Huân chương Lao động hạng Nhì, 1 Huân chương Lao động hạng Ba, 1 Giáo sư đạt giải thưởng Phụ nữ Việt Nam năm 2016.)

Bước sang năm 2017
Toàn cầu hóa và sự bùng nổ của công nghệ trong cuộc cách mạng công nghiệp lần IV đã tạo ra cơ hội cũng như nhiều thách thức lớn cho Việt Nam, đặc biệt là giáo dục và đào tạo. Hội nhập sâu rộng trong khu vực và trên thế giới là một nhu cầu tất yếu của đất nước, của hệ thống giáo dục đại học nói chung và ĐHQG-HCM nói riêng.

Để quá trình hội nhập được thành công, chúng ta cần hoàn thiện và tăng cường cơ chế quản lý, phát huy tính chủ động và sáng tạo của các đơn vị thành viên và trực thuộc trên một chuẩn mực giá trị và văn hóa chung của cả hệ thống. Trong đó, công tác đảm bảo chất lượng phải được xem là nhiệm vụ trọng tâm.

Trong chiến lược phát triển giai đoạn mới, ĐHQG-HCM xác định sứ mạng của mình là nơi tập trung giảng viên, sinh viên tài năng, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng và là nơi đi đầu trong đổi mới, đóng góp quan trọng trong công cuộc phát triển đất nước, thúc đẩy tiến bộ xã hội.

Trên tinh thần đó, ĐHQG-HCM xác định chủ đề năm 2017 là: “Hội nhập chất lượng giáo dục”

Chủ đề hướng tới xác việc xác lập vị trí, vai trò của ĐHQG-HCM trong hệ thống giáo dục đại học khu vực và quốc tế đồng thời là sự cam kết của tập thể cán bộ quản lý, thầy cô giáo trong việc đào tạo các thế hệ sinh viên trở thành những công dân toàn cầu trong tương lai.

Với chủ đề này, ĐHQG-HCM sẽ triển khai các hoạt động trọng tâm, hướng đến 3 mảng lớn về khoa học công nghệ, đào tạo và quản trị đại học:

Về khoa học công nghệ: Nâng cao năng lực nghiên cứu của các nhà khoa học, giảng viên; hình thành và phát triển các nhóm nghiên cứu trẻ, nhóm nghiên cứu tiềm năng; gắn kết hợp tác, liên kết nghiên cứu khoa học, tạo môi trường thuận lợi để cán bộ nghiên cứu phát triển tài năng.

Về đào tạo: Triển khai công tác cải tiến tuyển sinh đại học và sau đại học; tiếp tục áp dụng phương thức quản lý theo phương pháp kiểm soát chất lượng đầu ra và hiệu quả sử dụng nguồn lực

Về quản trị đại học: Hoàn thiện Đề án vị trí việc làm trong toàn hệ thống; nâng cao năng lực sử dụng tiếng Anh cho đội ngũ cán bộ quản lý và kỹ năng tiếp cận, giải quyết các vấn đề quản trị đại học hiện đại; hoàn thiện các quy định về đánh giá, quy hoạch, tuyển dụng, bổ nhiệm, các chế độ chính sách đãi ngộ đặc thù ĐHQG-HCM

Hội nhập chất lượng giáo dục là yêu cầu tất yếu của sự phát triển, đòi hỏi mỗi đơn vị đào tạo phải chủ động, quyết tâm và xây dựng một lộ trình cụ thể.

Năm 2017 ĐHQG-HCM phải có một bước tiến vững chắc với cam kết về chất lượng giáo dục đạt chuẩn khu vực, nơi cung cấp cho sinh viên những kiến thức, kỹ năng và điều kiện học tập tốt nhất.

Một mùa xuân mới lại về, kính chúc thầy cô, cán bộ viên chức và các em sinh viên một năm mới nhiều sức khỏe - an khang - thịnh vượng.